نکات زیر را در نگارش پایان نامه تاریخی خویش رعایت کنید.

 

1. شیوه نامه دانشگاه را از ابتدا رعایت کنید.
2. روش تحقیق در تاریخ را رعایت کنید.
3. پایان نامه را فصل فصل نگاشته و تحویل دهید.
4. هر فصلی که تحویل میدهید دارای فهرست و HEADING باشد.
5. هر نکته ای را ذکر می کنید بایستی مستند به سند باشد. به جز مطالبی که از قلم خویش می نویسید.
6. از منابع غیرمعتبر استفاده نکنید.
7. گزارشهای تاریخی را به مصادر متقدم و تحلیل های تاریخی را به مطالعات و تحقیقات ارجاع دهید.
8. استنادها حتی‌الامکان به منابع دست‌اول باشد. به‌عنوان‌مثال در صورت وجود مطلبی در سیره ابن هشام ، کتاب‌هایی همچون عیون الاثر ابن سید الناس منبع دست‌دوم به‌حساب می‌آید.
9. از استفاده­ی منابع امروزی در کنار منابع کهن پرهیز شود.
10. برای استناددهی منابع مناسب برگزیده شود. مثلاً برای لغت منابع لغوی برای تاریخ منابع تاریخی برای تفسیر منابع تفسیری.
11. برای شرح اصطلاحات، از اصطلاحنامه ها یا فرهنگ اصطلاحات استفاده کنید.
12. از تکثیر منابع بدون منطق قابل‌قبول خودداری شود.
13. در هر موردی که ضروری بود، برای اطلاع بیشتر به تحقیقات جدید آدرس بدهید: برای اطلاعات بیشتر، ر.ک:...
14. در پایان نامه های فارسی از تحقیقات عربی و در پایان نامه های عربی از تحقیقات فارسی غفلت نکنید.
15. منابع قرون میانی و منابع منسوب و منابع مناقب نگارانه و غالیانه، به صورت منحصر به فرد مورد استناد قرار نگیرد.
16. منابعی مانند تاریخ یعقوبی، الفتوح، ابن اعثم و مروج الذهب منابع شیعی حساب نشود.
17. از تکیه بیش از حد بر منبعی خاص پرهیز شود.
18. در بزنگاه‌ها(مطالب حساس) از منابع قوی و کهن و معتبر استفاده شود.
19. سعی شود در بزنگاه‌ها(مطالب حساس) حتی‌الامکان به منابع شیعی و سنی معتبر آدرس داده شود.
20. در آوردن اسامی کتب در پاورقی، اسم روی جلد، به صورت کامل بیاید.
21. از آوردن نام نویسنده و نام کتاب در متن اصلی خودداری شود مگر به یک دلیل خاص.
22. در صورت تعدد استنادات، ترتیب تاریخی از متقدم به متاخر رعایت شود.
23. در صورت ذکر اقوال مختلف در متن اصلی، ترتیب تاریخی صاحبان اقوال رعایت شود.
24. از ارجاع به نرم افزار بپرهیزید.
25. از ارجاع به سایت بپرهیزید مگر در موارد خاص و به دلیل خاص.
26. از آوردن مطالب توضیحی درون پرانتر در متن اصلی، پرهیز شود.
27. اگر مطلبی در ویرایش‌ها حذف می‌شود، آدرس آن در پاورقی نیز پاک شود.
28. از نقل قولهای طولانی پرهیز کنید.
29. سعی کنید میان هر دو نقل قول، جملاتی از خودتان بنویسید. یعنی نویسنده در پایان نامه حضور داشته باشد.
30. مطالب زیر تیترها با مطالب تیترها سازگاری داشته باشند.
31. تا آنجا که امکان دارد از نقشه، جدول و نمودار استفاده کنید.
32. در پایان نامه های فارسی از گرامر فارسی و کلمات فارسی(غیردخیل) و در پایان نامه های عربی از گرامر عربی و کلمات عربی(غیردخیل) استفاده کنید.
33. وحدت رویه داشته باشید. مثلا یا سال شمار بحث کنید یا موضوعی.
34. زیرمجموعه‌های هر تیتر و نیز خود تیترها با اعداد مشخص شود.
35. برای یافتن وسعت و عمق موضوع تحقیق خود به دایره المعارفها، دانشنامه ها و موسوعه ها مراجعه کنید.
36. سبک نگارش، پژوهشی باشد نه محاوره ای و احساسی و شعارگونه.
37. از به کاربردن عبارات استغراقی مانند همه مورخان می گویند... بپرهیزید.
38. در ترجمه آیات قرآن، از یک ترجمه واحد و معتبر استفاده کنید.
39. در هنگام اشاره به آیه، متن آن در پاورقی آورده شود.
40. در پایان نامه های فارسی، نیازی به متن عربی آیه و حدیث وجود ندارد مگر به یک دلیل خاص، مثل زمانی که به برداشت خود از آیه یا حدیث مطمئن نیستید.
41. از ایجاز مخل و تطویل ممل پرهیز شود.
42. از سبک الکلام یجر الکلام پرهیز شود.
43. از تکرار به هر نحو پرهیز شود.
44. اگر از خودتان تحلیلی دارید: الف) حتما بایستی با استفاده از داده های متقن و مستند صورت پذیرد. ب) حتما بایستی عبارت به گونه ای باشد که خواننده متوجه شود، این تحلیل متعلق به شماست. مانند استفاده از عبارت «به نظر می رسد...»
45. مواردی که به صحت صد در صد آنها مطمئن نیستند به گونه ای بیاورید که عدم اطمینان شما مشخص شود. مانند استفاده از عبارات «به احتمال، ظاهرا، شاید، ...»
46. اگر شبهه ای مطرح می کنید، پاسخ قوی تری به آن بدهید.
47. در هر مورد سعی شود در تحلیل‌ها از جدیدترین نوشته‌ها و مقالات و حتی رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها استفاده کرده و به آن‌ها آدرس داده شود.
48. در موارد اختلافی ، به جمع بندی برسید. اگر قابل جمع بندی نیست، حتما این نکته را ذکر کنید.
49. به ادیان، مذاهب، شخصیتها، افکار و ... توهین نکنید.
50. در به‌کارگیری الفاظ ارزشگذارانه دقت بیشتری شود.
51. در توصیف مکانها، هم موقعیت آنها در زمان مورد تحقیق و هم موقعیت کنونی آنها ذکر شود.
52. مقیاس‌های آن زمان با مقیاس‌های امروزی تبیین شود مانند صاع.
53. به زمان و معنای کاربرد کلمات دقت شود مثلاً وزارت.
54. به تطور معنای لغات دقت کنید.
55. احترامات معمول معصومین رعایت شود.
56. مباحث اجتماعی و فرهنگی(علمی فرهنگی) و اقتصادی و سیاسی پررنگ‌تر باشد.
57. به بسترشناسی حوادث تاریخی توجه شود.
58. خرافات را ترویج نکنید.
59. هر گاه نام شخصیتی را می برید در مقابل آن و داخل پرانتز سال وفات او را ذکر کنید.
60. هر گاه نام حاکم یا امیری را می برید در مقابل آن و داخل پرانتز سالهای حکومت یا امارت او را ذکر کنید.
61. هر گاه اصطلاح، واژه، مفهوم و یا کلمه نامانوسی راذکر می کنید، در پاورقی آن را توضیح دهید.
62. اگر فضیلت، منقبت، معجزه و یا کرامتی را ذکر می کنید حتما مستند به مصادر متقدم و متعدد باشد.
63. اصول پاراگراف نویسی را رعایت کنید.
64. کل پایان نامه یک مقدمه دارد ولی ابتدای هر فصل بدون اینکه تیتر مقدمه را استفاده کنید، مطالب اندکی(حدود نیم صفحه) جهت ورود به فصل بنگارید.
65. پایان هر فصل به جز فصل اول، یک نتیجه گیری برای همان فصل بنویسید.
66. نخستین مبحث فصل اول(کلیات) را به طرح تفصیلی خود اختصاص دهید و در آن این مطالب را بیاورید: بیان مساله، پرسش اصلی، پرسشهای فرعی، فرضیه اصلی، فرضیه های فرعی، پیش فرضها، هدف تحقیق، اهمیت تحقیق، ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق، روش تحقیق، ساختار تحقیق، شناخت منابع.