محورهای اصلی یک نقد تاریخی

1. نقد درونی

1. 1.  نقد درونی راوی
      1. فهم علایق، انتظارات و پیش فهم های راوی
      2. فهم مقصود راوی از نقل روایت
   2. نقد درونی روایت
      1. فهم معنای واقعی روایت و ارزیابی آن در ترازوی عقل
      2. کشف حلقه های مفقوده در روایت به کمک عقل تاریخی
      3. سنجش، ارزیابی و مقایسه عقاید و آرای مورخان دیگر یا نقادانی که با این رخداد سر و کار داشته اند.
      4. کشف و فهم دیدگاه اصلی موجود ولی مستور در روایت که دال مرکزی روایت است.

 

2. نقد بیرونی
   1. نقد بیرونی راوی
      1. هویت فردی و خانوادگی راوی
      2. فاصله زمانی و مکانی راوی و روایت
      3. وضعیت و شرایط تاریخی مخاطبان راوی

 

1. 2. نقد بیرونی روایت
      1. بررسی اصالت روایت و تطابق با زمانه و فرهنگ زمان روایت از نظر خط و زبان و نوع کاغذ و شیوه تحریر
      2. بررسی تناسب معنوی روایت با روایت های موازی
      3. نقد منابع و مآخذ روایت
      4. فهم معانی لفظی روایت با توجه به تحول و تطور زبان در بستر تاریخ
      5. زدودن امور غیرواقع از روایت