بیان مسئله/موضوع یعنی صورت بندی کردن مسئله/موضوع مورد پژوهش که محقق باید موضوع تحقیق را به یک مساله قابل برررسی و پژوهش تبدیل کند، تا از این طریق هم خود و هم دیگران بدانند که او دقیقا به دنبال بررسی چه مساله ای می باشد.
یک بیان مسئله روشمند در شش گام نگاشته می‌شود:
گام اول: بیان مساله همواره با مقدمه ای آغاز می‌شود که با فاصله‌ای اندک، ناظر بلافصل بر تعریف مشخص مساله است. به این معنا که مقدمه را نباید چنان دور از مساله انتخاب کرد و کلی گرفت که نتوان آن را در آغاز هر مطلب دیگری نیز بیان کرد. شروع بیان مسئله، بانزدیک ترین واژه ها به اصل موضوع است.
گام دوم: تبیین «بستر سوال/خاستگاه» بحث (حدود یک پاراگراف). در این قسمت ازاین موضوع بحث می شود که موضوع چیست؟ در واقع در این قسمت زمینه سوال پژوهش، که همان خاستگاه بحث است، تبیین می‌شود. یعنی این که بستری فراهم شود که در آن زمینه برای یک مشکل فراهم شود.
گام سوم: بیان مشکل/چالش/ابهام (یک پاراگراف). یک بیان مساله مناسب، زمانی می‌تواند به راه حل درستی منجر شود که در آن مشخص گردد که محقق می‌خواهد به چه چیزی پاسخ دهد. بنابراین باید مشخص گردد که چه مساله یا مشکل و حتی چه پرسش بی پاسخ یا بد پاسخی وجود دارد که لازم است به آن توجه کرد.
گام چهارم: بیان محدوده موضوع/مسئله از نظر زمانی، مکانی یا هر قید مرتبط دیگر (یک پاراگراف).
گام پنجم: انتهای بیان مسئله به طرح پرسش های دقیق و قابل پژوهش در آن حوزه ختم گردد.
گام ششم: روش یا رویکرد حل موضوع/مسئله. در این قسمت محقق از این موضوع بحث می‌کند که چگونه و با چه روش‌هایی، در بخش‌های مختلف تحقیق، می‌خواهد مسئله خود را حل کند. خود این روش در شش ساحت می‌تواند مطرح شود که خود مجالی دیگر می‌طلبد.
