چاپ شده در همایش بین المللی امام
علی(ع) الگوی عدالت و معنویت برای جهان امروز 16 / 12 / 1397
چکیده
دوران حکومت امیرمؤمنان(ع) و تعامل ایشان با سیاست‌مداران زمانه از جمله کارگزاران خویش، گرچه کوتاه و اندک ولی با توجه به شخصیت برجسته ایشان، می‌تواند معیاری برای سیاست‌مداران عرصه حکومت دینی باشد. پژوهش پیش‌رو در صدد پاسخ به این پرسش اصلی است که حق‌محوری در تعامل امام علی(ع) با کارگزارنش و به صورت مشخص ابن عباس، چه جایگاهی داشته و چگونه بروز و ظهور یافته است؟ این مقاله با تکیه بر متون قابل اعتماد تاریخی و غیرتاریخی و البته با رویکردی تاریخی و با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی، سعی نموده تا نشان دهد که امام علی(ع) از ابن عباس در مناصب گوناگونِ مشاور حاکم، فرمانده جنگ و مذاکراه‌کننده سیاسی استفاده می‌کرد. مبنای امام(ع) در این تعامل‌های مثبت و سازنده، آموزه‌های قرآن و سنت نبوی، به ویژه حق محوری همراه با خیرخواهی و ارشاد معنوی و عدم گذشت از لغزش‌هایی است که با منافع نظام اسلامی در تضاد است.
واژاگان کلیدی: امام علی(ع)، ابن‌عباس، سیاست، تعامل سیاسی، سیره سیاسی، کارگزاران امام علی(ع)