چاپ شده در فصلنامه علمی ترویجی پژوهش های مهدوی، 1396
علی اصغر ثنائی(دانش آموخته سطح 4 حوزه علمیه و کارشناسی ارشد تاریخ تشیع دانشگاه ادیان و مذاهب.)
مهدی نورمحمدی
چکیده:
تحقیق پیشرو در صدد پاسخ به این پرسش اصلی است که نقش امام جواد(ع) در آمادهسازی جامعه شیعی برای عصر غیبت حضرت قائم(ع)، به چه میزان و چگونه بوده است؟ آموزه مهدویت برای شیعیان، مفهومی ناآشنا نبود. نخستین بار پیامبر اسلام(ص) مسلمانان را با این آموزه آشنا ساخت. در طول سه قرن نخست، افرادی ادعای مهدویت کرده و کسانی را که صادقانه به دنبال مهدی بودند، گمراه نمودند. از سویی هر چه به نیمه قرن سوم نزدیکتر میشویم، ضرورت آمادگی جامعه شیعی برای رویارویی با دوران غیبت بیشتر احساس میشود. وظیفه خطیر تبیین صحیح آموزههای مهدویت و آمادهسازی جامعه برای غیبت مهدی، بر عهده امامان شیعی به ویژه امامان متاخرتر بود. نتیجه توصیف و تحلیل متون تاریخی و حدیثی، در بررسی فعالیتها و آموزههای امام جواد(ع) آن که جوادالائمه(ع) با وجود به امامت رسیدن در خردسالی و کوتاهی عمر شریفشان، با این حال نقش مهمی در ترسیم و تبیین درست زوایای مختلف غیبت حضرت مهدی(ع) و آماده کردن شیعیان برای آن دوران داشتند.
واژگان کلیدی: امام جواد(ع)، دوران غیبت، قائم(ع)، مهدی(ع)، جامعه شیعی، واقفیه.